Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ hôm nay đã cho rằng Apple có thể thu một khoản hoa hồng “hợp lý” đối với các giao dịch phát sinh từ những liên kết thanh toán bên ngoài được nhúng trong ứng dụng iOS (theo Reuters). Đây là bước ngoặt mới trong cuộc chiến pháp lý dài hơi giữa Epic Games và Apple, khi tòa một phần đảo chiều các chế tài do cáo buộc Apple cố ý vi phạm lệnh cấm trước đó.
Từ tháng 4, Apple buộc phải cho phép các nhà phát triển chèn liên kết dẫn ra ngoài để người dùng mua hàng - và Apple cũng không được kiểm soát giao diện hay cách trình bày của các liên kết đó. Những ứng dụng như Spotify có thể thoải mái đặt banner quảng cáo, điều hướng người dùng ra website riêng - điều trước đây hoàn toàn không được phép.
Trong giai đoạn này, Apple không được nhận bất kỳ khoản phí nào từ những giao dịch diễn ra qua các liên kết đó. Nhưng câu chuyện sắp khác đi: tòa phúc thẩm kết luận Apple có quyền thu một mức phí bù đắp chi phí vận hành và sở hữu trí tuệ.
Dù vậy, Apple cũng không thể thu tiền ngay. Hồ sơ được trả về tòa cấp dưới để xác định mức phí nào được xem là “hợp lý”.
Tòa cho biết: lệnh cấm đặt ra hồi tháng 4 giống một biện pháp trừng phạt hình sự hơn là cơ chế buộc Apple tuân thủ tinh thần lệnh ban đầu. Vấn đề lớn nhất là việc cấm hoàn toàn việc thu hoa hồng - điều khiến Apple không thể nhận bất kỳ khoản đền bù nào, ngay cả khi mức phí đó không mang tính cản trở.
Tòa nhấn mạnh: thay vì dùng các biện pháp tinh tế để buộc Apple hành xử đúng tinh thần lệnh, tòa cấp dưới đã “dùng búa tạ”, cấm sạch mọi khoản phí - và như vậy là lạm quyền.
Phán quyết mới cũng điều chỉnh thêm một số điểm khác:
• Phí trên liên kết - Apple được phép thu hoa hồng “hợp lý”.
• Thiết kế liên kết - Apple có quyền yêu cầu liên kết thanh toán ngoài không được nổi bật hơn nút mua trong ứng dụng. Các nút, liên kết, hay lời kêu gọi hành động không được dùng font lớn hơn, số lượng nhiều hơn, hay đặt ở vị trí nổi bật hơn nút IAP. Apple phải cho phép nhà phát triển đặt nút ít nhất tương đương về kích thước, font, vị trí.
• Ngôn ngữ mô tả liên kết - Apple được quyền hạn chế những cách diễn đạt vi phạm tiêu chuẩn nội dung chung, nếu các tiêu chuẩn đó tồn tại.
• Giới hạn quyền sử dụng liên kết - Tòa phúc thẩm cho rằng Apple không bị ràng buộc bởi lệnh cấm trước đó trong việc loại trừ một số nhóm nhà phát triển thuộc các chương trình như VPP hoặc NPP
Cũng phải nói thêm: Apple tự đẩy mình vào thế bị giám sát khi tung ra mức phí 27% cho các giao dịch qua liên kết - một con số mà họ biết là khiến các nhà phát triển phải trả đúp (phí dịch vụ thanh toán + 27%). Kết quả là gần như chẳng ai tham gia, vì nó còn đắt hơn dùng mua trong ứng dụng.
Tòa phúc thẩm đồng ý rằng Apple đã vi phạm dân sự “rõ ràng và thuyết phục”, và không hủy lệnh cấm. Ngoại trừ hai điều chỉnh về phí và thiết kế liên kết, phần còn lại vẫn giữ nguyên, vì Apple đã làm các liên kết “khó dùng hết mức có thể”, đi ngược tinh thần lệnh tòa.
Tòa đề nghị khi tính phí, tòa cấp dưới chỉ được dựa trên chi phí Apple thực sự bỏ ra để điều phối liên kết dẫn ra ngoài, cộng thêm “một phần bù đắp” cho quyền sở hữu trí tuệ. Các khoản chi cho bảo mật và quyền riêng tư không được đưa vào.
Trong lúc chờ tòa xác định mức phí chính thức, Apple vẫn chưa được thu một đồng nào. Nhưng tòa cũng nhắc nhẹ: cả Apple và tòa cấp dưới nên giải quyết chuyện này càng nhanh càng tốt.
